Πώς και πότε γίνεται το κλάδεμα της ελιάς

Ελιά δέντρο - Επιστημονική Ονομασία: Olea europaea
Πρόκειται για ένα αιωνόβιο, αειθαλές δέντρο που κατάγεται από την ανατολική Μεσόγειο (ζεί πάνω απο 100 χρόνια). Το ύψος του μπορεί να ξεπεράσει τα 10-12 μέτρα, εξαρτάται δε, από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής καθώς και από την εκάστοτε ποικιλία.  
Προσαρμόζεται εύκολα στους περισσότερους τύπους εδαφών. Μπορεί να καλλιεργηθεί και σε άγονα πετρώδη εδάφη και σε εδάφη με μεγάλη κλίση. Τις καλύτερες αποδόσεις σε καρπό και σε λάδι τις παρουσιάζει σε βαθιά αμμοπηλώδη εδάφη με καλή στράγγιση και επαρκή υγρασία. Το άριστο pH του εδάφους για την ελιά κυμαίνεται μεταξύ 6,5 και 8. Σε εφάφη με ph άνω του 8,5 η καλλιέργεια της ελιάς δεν είναι εφικτή. Σε περιοχές με πολύ όξινο έδαφος κάτω του 6 η ανάπτυξη των ελαιοδέντρων είναι επίσης ιδιαίτερα περιορισμένη λόγω αδυναμίας τους να προσλάβουν τα θρεπτικά στοιχεία. Επίσης εδάφη που παραμένουν διαρκώς υγρά λόγω πολλών βροχών με κακή στράγγιση θεωρούνται ακατάλληλα για την καλλιέργεια της ελιάς.
Η ελια όπως και τα περισσότερα δέντρα που παράγουν καρπούς κλαδέυεται σχεδόν κάθε χρόνο. Το κλάδευμα της ελιάς, όπως συμβαίνει σε πολλά άλλα είδη, μπορούν να χωριστεί σε δύο βασικές κατηγορίες: 1) στο κλάδευμα διαμόρφωσης και 2) στο κλάδευμα καρποφορίας της.
Κατά το κλάδευμα διαμόρφωσης, τα νεαρά δέντρα (ηλικίας 1-5 ετών) θα πρέπει να κλαδεύονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκτήσουν το επιθυμητό μέγεθος και σχήμα στον καλύτερο δυνατό χρόνο. Το αυστηρό κλάδευμα καθυστερεί την είσοδο των νεαρών δέντρων στην καρποφορία. Το κλάδεμα διαμόρφωσης το οποίο συνήθως εφαρμόζεται στην ελιά είναι το χαμηλό ελεύθερο κύπελλο. Στο χαμηλό κύπελλο στα 60-80 cm αποκόπτεται η κορυφή του κεντρικού βλαστού και αφήνονται να αναπτυχθούν τρείς έως τέσσερεις κλαδίσκοι οι οποίοι θα αποτελέσουν τους βραχίονες του δέντρου. Οι βλαστοι που αναπτύσσονται από το σημείο των βραχιόνων και κάτω θα πρέπει να αφαιρούνται εγκαίρως, ώστε όλη η δύναμη του δέντρου να χρησιμοποιείτε μόνο από τους βραχίονες. Στα φυτώρια ελιάς (ενός ή δύο ετών) που πωλούνται σε σακούλα ή σε γλάστρα, από τα καταστήματα πώλησης, έχει γίνει το αρχικό κλαδεμα διαμόρφωσης του δέντρου. Ετσι το δεντρίλιο ελιάς φυτεύετε διαμορφωμένο στο χώμα.  Μετά τον τρίτο χρόνο φύτευσης που τα δέντρα μπαίνουν στην καρποφορία πρέπει να αρχίσει η διαμόρφωση των υποβραχιόνων. Από κάθε κεντρικό βραχίονα που κλαδέυεται θα πρέπει να αναπτυχθούν τρεις δυνατοι υποβραχίονες. Η αφαίρεση όμως των υπόλοιπων βλαστών (πλην των τριών υποβραχιόνων) γίνεται σταδιακά γιατί αυτό μπορεί θα προκαλέσει βλαστομανία στο δέντρο. Η αφαίρεση των υπόλοιπων βλαστων γίνεται σιγά-σιγά σε μερικά χρόνια ώστε το φύλλωμα του δέντρου να μην περιοριστεί αυστηρά. Ο περιορισμός αυτός θα μειώσει τους καρποφόρους βλαστούς επομένως θα συντελέσει στην μείωση της παραγωγής
Υπάρχει όμως και το κλάδευμα καρποφορίας στα μεγάλα δέντρα (άνω των 5 ετών), κατά το οποίο θα πρέπει να εξασφαλίζεται μια κανονική καρποφορία και η δημιουργία μιας μέτριας ετήσιας βλάστησης πάνω στην οποία θα δημιουργηθούν οι καρποί της ελιάς της επόμενης χρονιάς. Σε αυτό το κλάδευμα εξασφαλίζουμε ότι το μέγεθος του δέντρου (διάμετρος και ύψος) παραμένει στα επιθυμητά επίπεδα κάθε χρόνο. Αφαιρούμε τα κλαδιά που ξεφεύγουν σε ύψος ή εμποδίζουν πλευρικά την εργασία των μηχανημάτων. Θα πρέπει να εξασφαλίζουμε καλό αερισμό στο εσωτερικό του δέντρου χωρίς όμως να το απογυμνώνουμε εσωτερικά διότι έτσι χάνουμε μεγάλο μέρος της παραγωγής. Αφαιρούμε όλα τα ξερά κλαδιά και λαίμαργους βλαστούς που αναπτύσσονται σε ανεπιθύμητα σημεία. Αφαιρουμε επίσης τους βλαστούς που καρποφόρησαν κατά 50% και όσους βλαστούς δεν καρποφόρησαν, ενώ
ήταν αναμενόμενο. Ο αριθμός των κλαδευόμενων κλαδιών/βλαστών που αφαιρείται εξαρτάται από το βαθμό
γενικής καρποφορίας του δέντρου της χρονιάς που πέρασε. Εάν αυτό καρποφόρησε επαρκώς, τότε κόβονται όλοι οι διετείς βλαστοί που δεν έδωσαν καρπό. Γενικότερα επιδιώκουμε τα δέντρα να είναι μέτριας και καλής ζωηρότητας γιατί αυτό μας εξασφαλίζει πιο σταθερή παραγωγή κάθε έτος, αποφέυγωντας το πρόβλημα να κάνει καρπό η ελιά κάθε δέυτερο χρόνο. Δέντρα ασθενικά χωρίς λίπασμα παράγουν λίγους καρπούς και δέντρα πολύ ζωηρά παράγουν επίσης μειωμένη παραγωγή. Σε περιοχές με ήπιο χειμώνα το κλάδευμα μπορεί να γίνει κατα την διάρκεια ή μετά την συγκομιδή του καρπού (Δεκέμβριος-Ιανουάριος) ενώ σε ψυχρότερα κλίματα συνίσταται να πραγματοποιείται τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου. Μετά το κλάδεμα πρέπει να απομακρύνονται και να καίγονται οι κλαδεμένοι βλαστοί.

Διεύθυνση Αλληλογραφίας ΜΕΓΓΟΥΛΗΣ ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΓΕΩΠΟΝΟΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΓΙΟΥ ΣΩΖΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΙΣΘΜΟΥ ΛΟΥΤΡΑΚΙ - ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ ΤΚ 203 00 ΤΘ 14/17 ΕΛΛΑΔΑ	Τηλέφωνα - Επικοινωνίας +30 27410 48611 +30 27410 49302 +30 27410 48621 (Fax)	Ωράριο Καταστήματος Δευτέρα|Τετάρτη 09:00-16:00 Τρίτη|Πέμτη|Παρασκευή 09:00-15:30 ΚΑΙ 18:00-20:00 Σάββατο 09:00-15:00 Κυριακή ΚΛΕΙΣΤΑ